روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی برای نخستین بار جزئیاتی را درباره عملیات حذف فخری زاده توسط موساد منتشر کرده است که نشان میدهد، سلاح خودکار و کنترل از راه دور به کار رفته در این عملیات، با فناوری هوش مصنوعی ارتقا یافته بود و مسئولان دولت پرزیدنت ترامپ در جریان این عملیات قرار داشتند.
روزنامه نیویورک تایمز با تاکید بر اطلاع مقامات دولت پرزیدنت ترامپ از این عملیات، می نویسد: آمادگی برای عملیات، پس از دیدارهایی تا آخر سال ۲۰۱۹ و اوایل ۲۰۲۰ میان مقامات اسرائیلی به رهبری یوسی کوهن رئیس پیشین موساد و مقامات عالیرتبه آمریکایی از جمله پرزیدنت ترامپ، مایک پامپئو وزیر امور خارجه پیشین آمریکا و ژینا هاسپل رئیس پیشین CIA انجام شد. پس از خروج پرزیدنت ترامپ از برجام، در اواخر فوریه ۲۰۱۹، کوهن فهرستی از عملیاتهای بالقوه به آمریکا ارائه داد که در میان آنها حذف فیزیکی فخریزاده هم بود. موساد از سال ۲۰۰۷ فخری زاده را زیر نظر داشت.
نیویورک تایمز می نویسد: عوامل ایرانی که برای موساد کار میکردند، یک وانت نیسان آبی را کنار جادهای که شهر آبسرد را به بزرگراه اصلی متصل میکرد، پارک کرده بودند. آن نقطه کمی مرتفع بود و میشد از آنجا ماشینهایی را که نزدیک میشوند، دید. زیر برزنت و مصالح ساختمانی که برای استتار و فریب در وانت قرار داده شده بود، روی کف وانت یک سلاح خودکار کالیبر ۷.۶۲ میلی متری قرار داشت. حدود ساعت ۱۳ گروه ضربت سیگنالی دریافت کرد که فخری زاده، همسرش و گروهی از محافظان مسلح او در ماشینهایی که خودرو او را همراهی می کردند، قرار است آبسرد را ترک کنند. اجرا کننده عملیات که یک تیرانداز ماهر بود، موقعیت خود را تعیین و اسلحه را آماده شلیک کرده و به آرامی ماشه را لمس کرد. اگرچه، او به هیچ وجه در نزدیکی آبسرد نبود. تک تیرانداز هزاران مایل دورتر، در محلی مخفی به صفحه نمایش یک کامپیوتر چشم دوخته بود. تمام گروه ضربت تا آن موقع ایران را ترک کرده بودند.
در این گزارش آمده است: در این عملیات فناوری تک تیرانداز دقیق کامپیوتری ارتقا یافته با هوش مصنوعی و رصد چند دوربینه از طریق ماهواره برای اولین بار به کار رفت که سلاح آن قادر به شلیک ۶۰۰ گلوله در یک دقیقه بود. برخلاف پهپادها، این سلاح رباتیک در آسمان هیچ توجهی را به خود جلب نمیکرد.
این روزنامه در ادامه جزئیات بیشتری از این سلاح خودکار ارائه داده و مینویسند: طبق گفته یک مقام اطلاعاتی مطلع از این عملیات، اسرائیل مدلی ویژه از سلاح خودکار FN MAG ساخت بلژیک را انتخاب کرده بود که به یک دستگاه رباتیک پیشرفته متصل بود. سلاح خودکار، ربات و اجزا و تجهیزات دیگر آن همگی باهم وزنشان به یک تن میرسید، سلاح و تمامی این تجهیزات تا حد کوچکترین بخشهایشان را از هم باز کردند و قطعه به قطعه به روشهای مختلف، از مسیرهای مختلف در زمانهای مختلف به ایران قاچاق کرده و سپس دوباره سر هم کردند.
این گزارش علاوه بر این آورده است: بخش رباتیک سلاح طوری طراحی شده بود که کف وانت جا شود. دوربینها هم که در جهتهای مختلفی روی وانت قرار گرفته بودند، باعث میشدند اتاق کنترل تصویر کاملی نه تنها از هدف و جزئیات امنیتی آن، بلکه از اطراف محل عملیات داشته باشد. سرانجام در مرحله آخر کار، وانت پر از مواد منفجره شد تا پس از اجرای عملیات، منفجر شود و هیچ ردی باقی نگذارد. شلیک چنین سلاحی پیچیدگیهای دیگری هم داشت. سلاح خودکاری که روی یک وانت کار گذاشته شده باشد، حتی اگر خودرو متوقف شده باشد، پس از شلیک و لگد اسلحه در پس هر تیری که از لوله سلاح خارج می شود، تکان می خورد و مسیر گلولههای بعدی را عوض میکند.
نیویورک تایمز ادامه میدهد: همچنین، با وجود این که کامپیوتر از طریق ماهواره با اتاق کنترل ارتباط برقرار میکرد و اطلاعات را هم بسیار سریع مخابره میکرد، باز هم تاخیر کمی ایجاد میشد؛ در واقع چیزی که اوپراتور روی صفحه نمایش میدید، لحظهای پیش اتفاق افتاده بود و نشانه گیری برای جبران آن هم لحظهای دیگر زمان میبرد، تمام اینها هم در حالی بود که خودروی فخریزاده در حال حرکت بود. زمانی که طول میکشید تصاویر دوربینها به شلیککننده برسند و زمانی که طول میکشید پاسخ شلیککننده به سلاح خودکار برسد، حتی بدون احتساب مدت زمانی که طول میکشید او واکنش نشان دهد، ۱.۶ ثانیه تخمین زده شده بود و این بازه زمانی کافی بود تا تیری که به بهترین شکل نشانه گیری شده بود، به خطا برود. به همین منظور، از فناوری هوش مصنوعی استفاده شده بود تا تاخیری که به وجود میآمد، لرزش و سرعت ماشین را تنظیم کند.
این روزنامه همچنین نوشت: چالش دیگر، اطمینان یافتن از این بود که فخری زاده در حال راندن خودرو است، نه یکی از فرزندان او یا همسرش. راهکار این بود که از ماشینی که به ظاهر پنچر شده بود و روی یک جک قرار داشت و در دوراهی جاده اصلی متوقف شده بود، همه چیز رصد شود. آنجا ماشینهایی که به سمت آب سرد میرفتند، باید دوربرگردان میکردند. این محل حدودا سه چهارم مایل از محل اجرای عملیات فاصله داشت. این ماشین هم یک دوربین داشت. وانت آبی کنار بلوار امام خمینی پارک شده بود. تیم تحقیقات بعدا پی برد که دوربینهای امنیتی جاده را از کار انداخته بودند.
این روزنامه در بخش دیگری از گزارش خود، با ارائه جزئیات دیگری ازعملیات که مربوط به پس از حذف فخریزاده است، به بخش پایانی عملیات اشاره کرده و می نویسد: زامیاد آبی منفجر شد. این تنها بخش عملیات بود که طبق برنامه پیش نرفت. این انفجار قرار بود ربات را کاملا خرد کند تا ایرانیها نتوانند بقایای آنچه رخ داده بود را کنار هم قرار دهند. در عوض، بیشتر قطعات این سلاح به هوا پرتاب شدند و سپس روی زمین افتادند، بیش از آن آسیب دیده بود که بتوان آن را تعمیر کرد اما قطعات تا حد زیادی سالم مانده بودند. ارزیابی رژیم مبنی بر این که حمله توسط یک سلاح خودکار کنترل از راه دور «مجهز به هوش مصنوعی» انجام شده بود، صحت داشت.