انتشار فایل صوتی مصاحبه سعید لیلاز با جواد ظریف که پیشتر عمومی نشده بود، در آستانه انتصابات رژیم جمهوری اسلامی جنجال بزرگی ایجاد کرده است. این مصاحبه ششم اسفند سال ۲۶۹۹ و در قالب برنامهای با عنوان “تاریخ شفاهی دولت تدبیر و امید” ضبط شده است.
در این مصاحبه سه ساعتِ، ظریف با اشاره به کارشکنی کرملین درباره برجام میگوید “هدف روسها این بود که توافق هستهای انجام نشود. آنها وقتی دیدند ما داریم به توافق میرسیم شروع کردند به ایجاد مانع. روس ها فکر نمیکردند برجام به نتیجه برسد و در هفتههای آخر که دیدند برجام دارد به نتیجه میرسد شروع کردند به طرح پیشنهادهایی جدید”. ظریف میگوید که “در این مرحله روسیه و فرانسه پیشنهاد دادند که ایران هر ۶ ماه یک بار موظف به تمدید مجوز از شورای امنیت برای ادامه توافق هسته ای باشد”. یعنی ایران مجبور بود هر شش ماه یک بار با ۵ عضو ثابت و ۱۰ عضو غیرثابت شورا مذاکره کند تا برجام تمدید شود. ظریف می گوید: “کافی است اتفاقاتی که در شش ماه بین نهایی شدن برجام تا به اجرا در آمدن آن رخ داد را مرور کنید، یعنی از تیرماه ۱۳۹۴ تا دی آن سال. آخرین این اتفاقات حمله به سفارت عربستان و گرفتن دو کشتی آمریکایی بود. اولینش سفر سردار سلیمانی به روسیه بود”.
در ادامه ظریف از ارتباط تنگاتنگ کرملین با قاسم سلیمانی شکایت می کند: “سفر آقای سلیمانی به روسیه به اراده مسکو شکل گرفت نه به اراده ما”. به گفته ظریف: “روسیه زمانی پذیرفت آقای سلیمانی به روسیه برود که برجام امضا شد. اراده روسیه به آن بود که دستاورد وزارت خارجه ایران را نابود کند”. ظریف در این فایل صوتی میگوید “ما ادعا میکنیم که آقای سلیمانی پوتین را به جنگ کشید. اما پوتین تصمیمش را گرفته بود. پوتین وارد جنگ شد، اما با نیروی هوایی، اما نیروی زمینی ایران را هم به جنگ کشید. ما تا آن زمان نیروی زمینی نداشتیم. سوریها و اعراب و افغانیها و داوطلبان بود”. به گفته آقای ظریف، قاسم سلیمانی در ماه بهمن ۹۳ و در شرایطی “سخت” درخواست سفر به مسکو را مطرح کرده بود اما روسها در تیر ۹۴ قاسم سلیمانی را دعوت کردند به مسکو برود، در شرایطی که تصمیمشان را برای دخالت در سوریه گرفته بودند. ظریف توجه مخاطبان را به فعالیت های روسیه از آسمان ایران جلب میکند و می پرسد: “چرا روسیه در حالی که میتوانست از روی مدیترانه خاک سوریه را بزند اما از روی ایران زد. چرا هواپیماهای روسیه از روی ایران پرواز کردند. این اتفاقها همه مال بعد از برجام است”. به گفته ظریف روسیه در هفته آخر امضای برجام حداکثر تلاشش را کرد که برجام به نتیجه نرسد. او در همین زمینه به عکس مشهور وزرای خارجه کشورها پس از برجام اشاره میکند که در آن وزیر خارجه روسیه غایب است. ظریف در این فایل تاکید دارد که “ما هزینه میدان کردیم. میدان هزینه ما نکرد”. اشاره آقای ظریف به سیاست جنگی ایران در منطقه و اختلاف او با تصمیمگیران نظامی از جمله قاسم سلیمانی است.
ظریف از ۲۶ دی ۹۴ میگوید زمانیکه ایران ایر از فهرست تحریم های آمریکا خارج شد. در خرداد ۹۵ جان کری، وزیر وقت امور خارجه آمریکا، به وی گفته است از روزی که آمریکا هواپیمایی جمهوری اسلامی را از فهرست تحریم ها خارج کرده، پروازهای هما به سوریه ۶ برابر شده است. ظریف تاکید می کند بی اطلاع بوده و پس از پیگیری ها متوجه میشود قاسم سلیمانی دستور دهنده استفادهام هواپیمایی ایران ایر بوده. در دیدار با قاسم سلیمانی میپرسد چرا از هما استفاده می کنید و چرا به روال گذشته از ماهان استفاده نمی شود؟ که قاسم سلیمانی جواب داده “چون هما امن تر است”. او می گوید سلیمانی درواقع معتقد بوده چون “میدان” اصل است، فرضا اگر استفاده از هما ۲ درصد نسبت به ماهان مزیت داشته باشد باید از هما استفاده کرد، ولو آنکه ۲۰۰ درصد به دیپلماسی کشور هزینه بخورد. آقای ظریف معتقد است اساسا در ایران “حکمیت دوگانه” وجود ندارد و حاکمیت یگانه وجود دارد چون این، “میدان” است که تصمیم میگیرد. ظریف می گوید او و قاسم سلیمانی “احساس میکردند” که باید با یکدیگر هماهنگ باشند. اما به گفته آقای ظریف معتقد است او بیشتر دیپلماسی را برای میدان هزینه کرده است تا میدان برای دیپلماسی. وزیرامور خارجه رژیم جمهوری اسلامی میگوید “هر بار که من برای مذاکره رفتم این قاسم سلیمانی بود که این خاصیت و نکته را بگیری.. یعنی دیپلماسی هزینه این شود که شما در حلب و ادلب میخواهید کاری کنید”. او میگوید اما در مقابل قاسم سلیمانی زیر بار نمی رفت که از هواپیمای ایران ایر برای خط ایران و سوریه استفاده نکنند.
ظریف در بخشی دیگر از این مصاحبه میگوید که در اوایل دهه ۹۰ خورشیدی در پاسخ به سوالی از سوی آقایان روحانی و خاتمی درباره سیاست خارجی ایران، به آنها گفته است که “یک گروه کشور را انداخته است در یک چاهی و آن چاه، چاه هستهای است”. ظریف تاکید میکند که میشد از آن وضعیت پرهیز کرد. ظریف که در هر دو مذاکرات مهم قطعنامه ۵۹۸ و برجام حضور داشته معتقد است: “حتما برجام دستآورد بسیار بزرگ تاریخی است و حتما بزرگتر از ۵۹۸ است”. اما وی در ادامه می گوید که قطعنامه ۵۹۸ “یک تفاوت” داشت و آن اینکه “آنها که در زمان مذاکره حضور داشتند لااقل از پشت خنجر نمیخوردند.”
ظریف با اشاره به اصابت موشک سپاه پاسداران به هواپیمای اوکراینی میگوید که وی “ظهر جمعه (هواپیمای اوکراینی روز چهارشنبه ۱۸ دی ۱۳۹۸ / ۸ ژانویه ۲۰۲۰ مورد اصابت موشک قرار گرفت) رفتم به جلسه ویژهای که در دبیرخانه شورای امنیت گذاشته بودند. در آنجا گفتم که اکنون دنیا میگوید که موشک به این هواپیما اصابت کرده است؛ اگر واقعا موشک خورده بگین که ببینیم ما چگونه میتوانیم آن را علاج کنیم.” ظریف سپس قسم میخورد که آنگونه با وی برخورد کردند که وی “کفر ابلیس” گفته است و اضافه میکند که به وی گفتهاند که “برو برو توییت بزن تکذیب کن. در صورتیکه صبح پنجشنبه ( ۱۹ دی) آقایان میدانستند که (به هواپیما) موشک خورده است؛ یا بعد از ظهر چهارشنبه. “
سخنان ظریف کاملا نشان می دهد که دولت فقط به فکر خیانت بوده و هست چون از سردار دلها انتظار داشتند که با داعش مقابله نکند و الان شاید دیگر مملکتی نداشتیم که ببینیم برجام چه میشود یا چه نمیشود و با فاش شدن این فایل صوتی، شایعاتی که می گفتند روسیه مخالف عملکرد تیم مذاکره کننده ایرانی بود نه کلیت برجام آن هم بدین علت که دولت ایران دارد خیانت می کند، تقویت شد. و به احتمال قوی به دست خود جناب آشنا و دولت به بیرون درز پیدا کرده و میتینگ تبلیغاتی برای حضور در انتخابات با رویکردی جدید و فعال بوده است و چون این فایل صوتی از سرویسهایی مانند اینترنشنال و رسانه های سعودی سر درآورده شائبه دولت جاسوس نیز دوباره مطرح می گردد که این مساله بسیار مهم نیز می طلبد که قوه قضائیه بدون فوت وقت در این قضیه ورود پیدا کند و این خائنین و جاسوسان نفوذی دشمن را دستگیر و به اشد مجازات محکوم نماید